Việt Nam đang trong quá trình thúc đẩy đàm phán Hiệp định thương mại tự do (FTA) với khối Thị trường chung Nam Mỹ, để đưa FTA này thành động lực khai thác thị trường xuất khẩu khu vực Mỹ Latinh.
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), khối Thị trường chung Nam Mỹ (Mercosur) là khối tiểu vùng được thành lập vào năm 1991 bởi các quốc gia gồm Argentina, Brazil, Paraguay và Uruguay. Mercosur là khu vực kinh tế, công nghiệp năng động, cạnh tranh và phát triển, có ảnh hưởng ngày càng lớn với vị thế là khối kinh tế lớn thứ 5 trên thế giới. Với vị trí địa lý quan trọng ở khu vực Đông Á và châu Á – Thái Bình Dương, Việt Nam là cửa ngõ quan trọng đối với các quốc gia Mercosur để đi vào thị trường ASEAN.
Là thành viên trong khối Mercosur, Brazil hiện là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam trong khối và tại khu vực Đông Nam Á.
Theo số liệu thống kê của Hải quan Việt Nam, nửa đầu tháng 6/2024, XK cá tra Việt Nam sang Brazil đạt 4 triệu USD, tăng 5% so với cùng kỳ năm ngoái. Lũy kế XK cá tra tính đến nửa đầu tháng 6/2024 đạt 50 triệu USD, tăng 47% so với cùng kỳ năm 2023. Tháng 1/2024 ghi nhận là tháng có kim ngạch XK cao nhất, với gần 14 triệu USD, tăng 83% so với cùng kỳ. Duy chỉ có tháng 2/2024 giá trị XK cá tra sang thị trường này giảm 6%, đạt gần 6 triệu USD.
Kể từ đầu năm nay, Brazil gần như chỉ nhập khẩu các sản phẩm cá tra đông lạnh và phile cá tra đông lạnh từ Việt Nam. Doanh nghiệp cung cấp cá tra lớn nhất cho thị trường này trong 5 tháng đầu năm nay là Hùng Cá 2, chiếm 19% tỷ trọng giá trị.
Ngoài ra, XK cá tra Việt Nam sang 1 số các thị trường khác trong khối được đánh giá là vẫn tiềm năng. Tính đến hết tháng 5/2024, XK cá tra sang Argentina đạt gần 1,5 triệu USD, tăng 238%; sang Uruguay đạt hơn 700 nghìn USD, tăng nhẹ 2% so với cùng kỳ.
Trong khi đó, Paraguay vẫn khá hạn chế trong việc nhập khẩu cá tra từ Việt Nam. Quốc gia này là nước XK nông sản, gia súc và năng lượng điện lớn trên thế giới. Hiện Vĩnh Hoàn là doanh nghiệp duy nhất của Việt Nam XK sang thị trường này trong 5 tháng đầu năm nay.
Do khoảng cách về địa lý, khác biệt về ngôn ngữ, chưa có tuyến vận tải hàng hóa, hành khách trực tiếp, dẫn đến chi phí logistics cho hàng hóa từ Việt Nam sang thị trường này cao và 2 bên chưa có hiệp định thương mại tự do.
Các doanh nghiệp kỳ vọng rằng với những tiềm năng, Việt Nam và khối thị trường Mercosur sẽ sớm có FTA đầu tiên, mở đường cho hợp tác giao thương XK giữa 2 bên, trong đó có XK cá tra sang khối thị trường này.
Lê Thu (Báo Hải quan)