Giá tôm nguyên liệu tại các tỉnh khu vực ĐBSCL có xu hướng giảm mạnh kể từ tháng 5 đến nay.
Theo ghi nhận giá tôm ngày 12/6 tại tỉnh Kiên Giang cho thấy, tôm sú giảm từ 30.000 – 40.000 đồng/kg tùy kích cỡ so với cách đây 1 tháng. Cụ thể, tôm sú loại 20 – 30 con/kg thương lái mua với giá 250.000 đồng/kg, giảm khoảng 40.000 đồng/kg. Tôm sú 50 con/kg cách đây 1 tháng có giá khoảng 130.000 – 135.000 đồng/kg, hiện giảm còn 95.000 đồng/kg.
Tôm thẻ chân trắng loại 100 con/kg, thương lái mua giá 66.000 – 70.000 đồng/kg, giảm khoảng 20.000 đồng/kg. Tôm thẻ loại 50 – 60 con/kg giá 73.000 đồng, giảm 30.000 đồng/kg. Tôm thẻ loại 70 – 80 con/kg giá 70.000 đồng/kg, giảm 25.000 đồng/kg.
Tương tự, giá tôm thẻ chân trắng tại các tỉnh Cà Mau, Bạc Liêu, Sóc Trăng, Bến Tre… cũng đang ở mức thấp, giảm mạnh so với đầu năm.
Nguyên nhân của việc giá tôm giảm mạnh theo một số DN và thương lái là do nguồn cung vượt cầu. Bên cạnh đó, tôm đang vào vụ mùa, thời tiết thuận lợi nên sản lượng thu hoạch lớn; cùng đó, các công ty thu mua tôm xuất khẩu giảm sản lượng. Hoạt động XK tôm của DN cũng phải đối mặt với không ít khó khăn do nhu cầu thị trường chậm, chuỗi cung ứng bị tắc nghẽn do giá cước vận tải tăng và thiếu container, căng thẳng Biển Đỏ.
Trong khi đó, giá tôm từ Ấn Độ, Indonesia, Ecuador đang chào giá thấp. Giá tiêu thụ trên thị trường thế giới vẫn thấp và tôm Ecuador tiếp tục được bán với giá ngày càng rẻ.
Giá tôm nguyên liệu từ các nguồn cung thế giới đều giảm
Giá tôm nguyên liệu từ các nguồn cung lớn trên thế giới đều giảm. Giá tôm nguyên liệu tại Trung Quốc trong tuần 25 (17-23/6/2024) giảm xuống gần mức thấp nhất trong 1 thập kỷ do sản lượng đạt đỉnh theo mùa. Tôm cỡ 60 con/kg giảm 22% và tôm cỡ 80 con giảm 25% so với tuần trước đó. Giá hiện đang ở gần mức thấp nhất trong thập kỷ được ghi nhận lần cuối vào mùa hè năm 2020 trong đại dịch COVID-19. Sản lượng tôm của Trung Quốc dự kiến vẫn cao trong tháng 6 và tháng 7.
Giá tôm Ecuador trong tuần 24 (10-16/6/2024) đạt khoảng 3,90 USD/kg đối với loại 20/30 và 3,50 USD/kg đối với loại 30/40. Giá tôm cỡ 40/50, 50/60, 60/70, 70/80 và 80/100 không đổi ở mức 3,30 USD/kg, 3,15 USD/kg, 2,80 USD/kg, 2,30 USD/kg và 1,90 USD/kg.
Nguồn cung dư thừa khiến giá bán giảm mạnh, điều này cũng ảnh hưởng đến lợi nhuận và khả năng duy trì hoạt động bền vững của người nuôi.
Trong tuần 25, tại bang nuôi tôm chính Andhra Pradesh, giá tôm HOSO cỡ 60 con là 260 INR (3,12 USD)/kg; 280 INR/kg cho 50 con; và 320 INR/kg cho 40 con.
Giá tôm loại nhỏ nhất — 100 con/kg — vẫn thấp hơn đáng kể so với mức của năm trước, giảm 17% so với cùng tuần năm 2023. Tình hình tương tự đối với loại 60 con — giá giảm 10% so với cùng kỳ năm ngoái.
Nguyên nhân giá tôm Ấn Độ giảm là do nguồn cung tôm tăng, các nhà chế biến không trả giá cao hơn vì thị trường XK ảm đạm.
Tại Indonesia, giá tôm nguyên liệu tiếp tục giảm ở tất cả các cỡ trong tuần 25. Giá hiện đã giảm 10% đối với tôm cỡ 30 con và 8% đối với tôm cỡ 60 con trong 5 tuần.
Giá tôm nguyên liệu ở Indonesia đã giảm do các nhà chế biến cố đẩy giá xuống khi Mỹ áp dụng thuế chống bán phá giá mới.
Giá tôm thời gian tới chưa rõ ràng, vì bên cạnh yếu tố nhu cầu thị trường còn tùy thuộc vào vụ chính của các cường quốc tôm như Eucador, Ấn Ðộ, Việt Nam. Riêng Ecuador càng khó đoán định hơn do họ có thể nuôi tôm được quanh năm.
Theo một số DN, giá tôm có tăng trở lại hay không vẫn chưa thể nói trước được, nhưng khả năng giá tôm giảm thêm sẽ rất khó xảy ra, bởi gần đây đã có vài DN nâng giá thu mua lên, dù chưa nhiều nhưng cho thấy, DN vẫn đang có nhu cầu thu mua tôm nguyên liệu. Giá tôm nguyên liệu có khả năng sẽ tăng trở lại muộn nhất vào tháng 8 khi qua vụ thu hoạch chính ở các nguồn cung trên thế giới, nhu cầu từ các thị trường tích cực hơn chuẩn bị cho giai đoạn cuối năm.
Cơ quan chức năng đã có khuyến cáo người nuôi ổn định tâm lý, tránh thu hoạch tôm nuôi ồ ạt, duy trì thả nuôi ổn định với mật độ thưa hơn, kéo dài thời gian nuôi để tăng kích cỡ tôm thu hoạch size lớn, đảm bảo chất lượng, an toàn thực phẩm, tăng giá bán, từ đó tăng hiệu suất đầu tư. Hoặc có thể tăng mật độ nuôi để tăng sản lượng thu hoạch, tiến hành thu tỉa dần, số lượng còn lại trong ao sẽ có môi trường thuận lợi tăng trưởng nhanh hơn. Chủ động phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan nắm bắt tình hình diễn biến giá tôm nguyên liệu, phân tích hiệu quả sản xuất từng cỡ tôm thu hoạch, dự báo diễn biến nhu cầu của thị trường tiêu thụ.
Về lâu dài, muốn giảm giá thành sản xuất và tạo nên sức bật mới cho con tôm, giúp người nuôi tôm đảm bảo sản xuất có lợi nhuận thì việc đẩy mạnh các mô hình liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị phải được quan tâm nhiều hơn nữa. Cùng với đó, có chiến lược trong phát triển ngành chế biến thức ăn, vật tư phục vụ cho nuôi tôm, hướng đến tự chủ. Đồng thời, không ngừng cải tiến quy trình nuôi, kiểm soát chặt chất lượng con giống, vật tư và nhất là quản lý tốt môi trường để hướng đến việc hình thành, xây dựng nên những mô hình nuôi tôm hiện đại, bền vững, giá thành sản xuất thấp và mang lại nhiều lợi nhuận cho người nuôi tôm.
5 tháng đầu năm nay, các doanh nghiệp Việt Nam đã XK tôm sang 103 thị trường, mang về 1,3 tỷ USD, tăng 7% so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy ngành tôm vẫn tiếp tục phải đối mặt với nhiều thách thức khi tình hình kinh tế thế giới chưa có dấu hiệu phục hồi, lạm phát vẫn cao nhưng kim ngạch XK tôm trong 5 tháng đầu năm ghi nhận tăng nhẹ so với cùng kỳ là tín hiệu tích cực, nhất là nhu cầu từ các thị trường EU, Nhật Bản, Hàn Quốc đã có dấu hiệu tăng trở lại.
Kim Thu (VASEP)