Các cuộc tấn công liên tiếp của lực lượng Houthi tại biển Đỏ đang đe dọa hoạt động giao thương và có nguy cơ thổi bùng xung đột tại khu vực Trung Đông.
Giao thương gián đoạn
Kể từ khi xung đột Hamas – Israel nổ ra tại Dải Gaza, lực lượng Houthi đang kiểm soát thủ đô Sanaa của Yemen đã liên tục tấn công Israel cũng như các tàu hướng về phía nước này. Là một trong số các lực lượng thuộc “Trục Kháng chiến” chống lại ảnh hưởng của phương Tây và Israel trong khu vực, Houthi đã tuyên bố sẽ tấn công cho đến khi sự vây hãm tại Dải Gaza chấm dứt.
Trong những vụ việc mới nhất, tàu khu trục Mỹ USS Carney tại biển Đỏ ngày 16.12 đã bắn hạ 14 máy bay không người lái (UAV) “được phóng từ khu vực do Houthi kiểm soát”, trong khi tàu khu trục HMS Diamond của Anh phá hủy 1 UAV nhắm mục tiêu vào tàu buôn, theo Reuters.
Các vụ tấn công liên tiếp của Houthi nhắm vào các tàu qua khu vực biển Đỏ làm dấy lên lo ngại cho tuyến giao thương huyết mạch, nơi 10% tổng khối lượng thương mại toàn cầu đi qua. Ít nhất 4 hãng vận tải biển lớn trong đó có Maersk, MSC đã cho dừng hoạt động tàu thuyền qua biển Đỏ và kênh đào Suez sau khi tàu của các công ty này bị tấn công.
Căng thẳng an ninh tại biển Đỏ buộc các công ty phải tính phương án thay đổi đường đi của tàu vòng xuống mũi Hảo Vọng ở cực nam châu Phi, qua đó dẫn tới tăng thêm thời gian vận chuyển và chi phí bảo hiểm, kèm theo nguy cơ đứt gãy cung ứng.
Nhà phân tích cấp cao Colby Connelly, tại Hãng thông tin năng lượng Energy Intelligence (Mỹ), nhận xét trên Đài Al Jazeera: “Thị trường đang ngày càng chú ý đến diễn biến ở biển Đỏ, phản ánh qua việc giá dầu thô kết thúc tuần ở mức cao hơn so với vài ngày trước, đặc biệt khi những cuộc tấn công này không có vẻ sắp dừng lại cho đến khi có nỗ lực mạnh mẽ hơn để ngăn chặn”.
Mỹ cân nhắc phương án
Trong bối cảnh đó, tờ Politico đưa tin Hải quân Mỹ đã điều thêm 3 tàu khu trục đến Địa Trung Hải để tăng cường hiện diện nhưng các quan chức không bình luận khả năng các tàu này băng qua biển Đỏ. Trang Semafor thì loan tin Lầu Năm Góc đang cân nhắc khả năng tấn công trực tiếp các mục tiêu quân sự của Houthi tại Yemen để đáp trả những cuộc tấn công gần đây. Tuy nhiên, các quan chức Mỹ tuyên bố họ cũng đang xem xét nguy cơ xung đột lan rộng với sự tham gia của Iran và các nhóm vũ trang do nước này hậu thuẫn.
Trong vài tuần qua, giới chức Nhà Trắng liên tục nhấn mạnh ưu tiên là giữ cuộc xung đột Trung Đông giới hạn trong phạm vi chống Hamas dù cũng tuyên bố không ngần ngại có hành động nhắm vào Houthi vào thời gian và địa điểm do Washington chọn.
Trang Axios mới đây đưa tin Mỹ đã gửi thông điệp đến Houthi qua bên thứ ba rằng không nên tiếp tục tấn công tại biển Đỏ và đến hôm 16.12, một phát ngôn viên của lực lượng tại Yemen nói đã tham gia đối thoại “với các bên quốc tế” về các hoạt động tại biển Đỏ và biển Ả Rập, gợi khả năng sẵn sàng xuống thang. Washington đang nỗ lực thành lập lực lượng chuyên trách quốc tế trên biển để chống lại các cuộc tấn công của Houthi và Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đang có chuyến làm việc tại Trung Đông để bàn về những căng thẳng liên quan xung đột Hamas – Israel.
Vi Trân (Báo Thanh niên)